ASİ NEHRİ
ASİ NEHRİ
Doğu Akdeniz Bölgesi'nin önemli bir akarsuyu olan Asi Nehri, Lübnan'da doğduktan sonra Asi Nehri, Lübnan'daki birçok şehirden geçmektedir. Suriye'yi geçerek, Türkiye'de Hatay Samandağ'dan Akdeniz'e dökülmektedir. Asi Nehri'nin başladığı Lübnan'dan itibaren döküldüğü alana kadar pek çok şehirden geçmesine rağmen Asi Nehri'nden en çok faydalanan ülke Suriye olarak bilinmektedir. Asi Nehri, Lübnan'dan Suriye'ye, oradan da Türkiye topraklarına aktığı için sınır aşan akarsu, Türkiye-Suriye sınırını oluşturduğu için sınır oluşturan akarsudur. Nehrin toplam uzunluğu 556 km olan Asi, Türkiye sınırları içindeki uzunluğu 88 km'dir.
Asi, Hatay için önemlidir. Türkiye'de birçok akarsu nehirlerimiz bulunmaktadır. Ancak Asi Nehri, ülkemizin güneyinde yer alan diğer nehirlerin tam tersine bir akış yönünde akmaktadır. Ayrıca kaynağı Türkiye'de olmayıp, döküldüğü yer Türkiye'de olan tek nehir Asi Nehri'dir. Akarsular, kaynaklarını bir yerden alarak başka bölgelere dökülebilmektedir. Bazı akarsular, doğdukları bölgenin çok uzağında ülkelere kadar dökülerek uzunluklarını artırmakta ve ulaştıkları alanlarda tarım ve sulama faaliyetlerine fayda vermektedir. Kaynağını Lübnan'daki Beka Vadisi'nin doğu kısmından alan ve Türkiye'ye ulaşarak Hatay'dan denize dökülen akarsu Asi Nehri'dir.
Asi Nehri'nin tarihteki adı ise Orontes’tir. Asi Nehri, kış mevsiminde ve ilkbahar dönemlerinde su taşkınlarına sebep olan bir akarsudur. Asi Nehri, geçtiği bölgelerde tarımı canlandırırken ekonomik faaliyetlerin artmasına da olanak sağlamaktadır. Asi Nehri, kaynağını mitolojik hikayelerden aldığı anlatılan geçmişte birçok efsanede adı geçen bir nehridir. Asi Nehri, akış hızı kış aylarında hızlandığı ve birçok taşkına neden olduğu için engellenmesi zor su anlamında Asi adıyla anılmaktadır. Asi Nehri, akış yönü itibarıyla bölgenin Türkiye’nin tek ‘tersine akan nehri’ özelliğini taşıyor. Bu da Asinin diğer akarsulardan en önemli ayırt edilebilecek özelliğidir. Türkiye'de ters akan nehir olarak kabul edilmesinin nedeni de hemen hemen aynıdır.
Asinin geldiği yer olan Amik Ovası alçak bir sahayken akma yönü yani Samandağ tarafı yüksektir. Asi Nehri'nin alçak olan taraftan yüksek olan tarafa doğru aktığı düşünülür ki doğrudur. Ancak nehir, yüksek arazi içinde açılmış bir boğazdan yani aslında aşağıdan akar. Hatay'da Asi Nehri, Akdeniz'e döküldüğü alanda büyük olmayan bir delta oluşturur. Delta üzerinde; Samandağ ilçesi, Çevlik mahallesi, Gözene, Çöğürlü, Karşıyaka, Yeşilyazı, Yeşilköy, Mızraklı, Meydan, Tekebaşı, Yoğunoluk, Hıdırbey, Kapısuyu, Vakıflı, Mağaracık gibi köyler, Sebenoba, Aknehir ve Koyunoğlu gibi Hatay’ın mahallelerinden ve köylerinden geçmektedir.
Asi nehri Hatay’ın birçok yerinden geçmekte ve Antakya’nın şehrin tam ortasındadır. Hatay da bulunan fay hattı asi nehrinin altında bulunmakta. Hatay tarihi güzellikleri ile dolu bir şehirdir. Ta ki zaman zaman yaşanmış olan büyük depremler ile bu güzellikleri ve şehrin güzel insanlarını bilinene göre 8 defa hayattan koparttı, yaşanmışlığa bakarak bizim için 6 Şubat depremi hayatımızdaki en can alıcı depremdi. Verilere göre açıkça belirtilmeyen milyonlarca insanımızı kaybettik. Ne kadar acı dolu günler geçirmiş olsa bile Hatay tekrar dan ayağa kalkacak ve onu kendi insanları kaldıracak. Bu kadar güzelliğe sahip olan Hatay’da Asi Nehri, Hatay için farklıdır.
Asi için birçok inanılan hikayeler vardır. Gerçeklik derecesi ne kadar doğru olduğu bilinmemektedir. Bir nehir olacaksın ama sert Asi gibi olacaksın ki hiçbir rüzgarların seni engellemesine izin vermeyeceksin. Defalarca yıkılan bir şehir olacaksın ki Asinin seni kaldırmasını seyredeceksin. Kimi zaman bu nehir durgun olacak ki kimi zamanda çok sert bir şekilde akacak aynı ASİ gibi.