BORÇTAN KURTULMA DAVASI
Borçtan kurtulma davası, hukuki niteliği bakımından bir menfi tespit davasıdır. Borçlunun, icra takibi sonuçlanıncaya kadar menfi tespit davası açma hakkı vardır. Ancak borçlu, menfi tespit davasını itirazın geçici kaldırılması kararından itibaren yedi gün içinde açarsa, dava borçtan kurtulma davası adını alır. Şu halde, borçtan kurtulma davası, icra hukukuna özgü bir terimdir ve ancak itirazın geçici kaldırılması kararı üzerine yedi gün içinde açılan menfi tespit davasına verilen bir isimdir. Bu yedi gün geçtikten sonra, borçlunun borçlu olmadığının tespiti için açacağı bütün davalar, olağan birer menfi tespit davasıdır. İtirazı geçici olarak kaldırılan borçlu, borçlu olmadığına inanıyorsa aleyhine başlamış olan icra takibinin iptal edilmesini sağlamak için “İtirazın muvakkaten kaldırılması kararının tefhim veya tebliğinden itibaren yedi gün içinde borçlu, takibin yapıldığı mahal veya alacaklının yerleşim yeri mahkemesinde borçtan kurtulma davası açabilir.” Borçtan kurtulma davası açılmazsa, itirazın geçici kaldırılması kararı kesinleşir. Bunun üzerine alacaklı icra takibine devam edilmesini, yani kesin haciz isteyebilir.
“İtirazın muvakkaten kaldırılması kararının tefhim veya tebliğinden itibaren yedi gün içinde borçlu, takibin yapıldığı mahal veya alacaklının yerleşim yeri mahkemesinde borçtan kurtulma davası açabilir.” Borçlu, itirazın geçici olarak kaldırılmasına karar verilmeden önce, genel mahkemede borçlu olmadığına ilişkin bir menfi tespit davası açmışsa, artık itirazın geçici olarak kaldırılması üzerine yedi gün içerisinde bir borçtan kurtulma davası açamaz. Daha önce açılmış olan menfi tespit davası (M.69/2) anlamında bir borçtan kurtulma davası yerine geçer ve icra takibi bu davanın sonuna kadar durmaya devam eder. Menfi tespit davasının, borçtan kurtulma davasına dönüşmesi için, davacının, mahkemenin kendisine vereceği uygun bir süre içerisinde asıl alacak üzerinden yüzde on beş teminatı (M.69/2) yatırması gerekir. Davacı bu süre içerisinde teminat yatırmazsa, menfi tespit davası borçtan kurtulma davasına dönüşmez. Davaya normal bir menfi tespit davası olarak devam edilir.