Haciz İşlemleri
Haciz işlemleri, borçlunun borcunu ödemediği durumlarda, alacaklının talebi üzerine, borçlunun malvarlığının (menkul veya gayrimenkul mallar, alacak hakları, gelirler vb.) devlet eliyle zorla alınarak paraya çevrilmesini ve alacaklının alacağının bu paradan karşılanmasını sağlayan bir icra hukuku işlemidir.
Haciz İşlemleri Süreci
Haciz işlemleri genel olarak şu adımlardan oluşur:
1. İcra Takibinin Başlatılması
Alacaklı, icra dairesine başvurarak ilamlı veya ilamsız takip yoluyla icra takibi başlatır.
Borçluya ödeme emri gönderilir. Ödeme emri, borçlunun borcunu belirli bir süre içinde (genelde 7 gün) ödemesini veya itiraz etmesini ister.
2. Borçlunun Malvarlığı Tespiti
Borçlu ödeme yapmaz ve takibe itiraz etmezse, alacaklı, borçlunun malvarlığının haczi için icra müdürlüğüne başvurur.
İcra müdürlüğü, borçlunun banka hesapları, taşınmaz malları, araçları ve diğer malvarlığı unsurlarını araştırır.
Gerekirse borçlunun adresine gidilerek menkul mallar tespit edilir.
3. Haciz Kararının Alınması
İcra müdürü, tespit edilen mallar üzerinde haciz işlemini gerçekleştirir.
Haciz işlemi, genelde alacaklının talebi üzerine yapılır ve borçlunun temel ihtiyaçlarına dokunulmaz (örneğin, yaşam için zorunlu eşyalar).
4. Haciz İşleminin Uygulanması
Taşınır Haczi: Borçlunun taşınır malları (araçlar, ev eşyaları vb.) tespit edilir ve icra müdürlüğü tarafından haczedilir.
Taşınmaz Haczi: Tapu müdürlüğü aracılığıyla borçlunun taşınmazları üzerine haciz şerhi konulur.
Gelir ve Hakların Haczi: Maaş, kira geliri veya diğer alacaklar gibi gelirlerin bir kısmı haczedilebilir (örneğin, maaşın en fazla 1/4'ü).
Bankadaki Paraların Haczi: Borçlunun banka hesapları dondurularak alacak miktarı bloke edilir.
5. Hacizli Malların Satışı
Haczedilen mallar, alacaklı talep ederse, icra dairesi tarafından açık artırma yoluyla satılır.
Satıştan elde edilen gelir, alacaklıya ödenir. Eğer para artarsa, borçluya iade edilir.
Haciz İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Borçlunun temel ihtiyaçlarına yönelik mallar haczedilemez (örneğin, bir ailenin oturduğu ev, asgari yaşam araçları).
Haciz sırasında borçluya itiraz hakkı tanınır. Borçlu, haciz işleminin hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsa icra mahkemesine başvurabilir.
Haciz süreci, alacaklının alacağını tahsil etmesi için etkili bir yöntem olsa da borçlunun ekonomik varlığı üzerinde ciddi etkiler yaratabilir.
Bu süreç, hem borçlunun haklarını koruyan hem de alacaklının alacağını tahsil etmesini sağlayan belirli kurallara bağlıdır.