İcra Çeşitleri
İcra Çeşitleri Nelerdir
İcra hukuku, alacaklıların borçlulara karşı alacaklarını devlet gücüyle tahsil edebilmesini sağlayan bir hukuk dalıdır. İcra takibi, mahkeme kararı veya belgelerle sabit olan borçların zorla tahsilini amaçlar. Alacakların niteliğine ve dayandıkları belgelere göre icra işlemleri farklı yöntemlerle gerçekleştirilir. Türk hukuk sisteminde icra takibi ilamlı icra , ilamsız icra ve rehinli icra gibi ana başlıklarda sınıflandırılabilir.
İlamlı İcra
İlamlı icra, bir mahkeme kararına dayanarak başlatılan icra takibidir. İlam, mahkeme kararı, noter tasdiki veya tahkim kararı gibi belgeleri kapsar. İlamlı icra, borçlunun mahkeme kararını tanıdığı varsayımına dayanır ve bu nedenle alacaklı, borçlunun yükümlülüklerini yerine getirmediği durumlarda icra mahkemesine başvurarak takibi başlatabilir. Bu süreçte, alacaklıya ödeme emri gönderilir ve borçluya belirli bir süre tanınır. Eğer borçlu, bu süre içinde borcunu ödemezse, alacaklı icra dairesine başvurarak zorla icra yoluna gidebilir.
İlamsız İcra
İlamsız icra, mahkeme kararı olmaksızın doğrudan icra dairesine başvurularak başlatılan bir süreçtir. Bu tür icra, borçlunun bir sözleşme veya başka bir belge ile borçlu olduğunu ispat eden alacaklı tarafından başlatılır. İlamsız icra, kendi içinde birkaç alt türde incelenir.
Genel Haciz Yoluyla İcra: Alacaklının para alacaklarının tahsili için başvurabileceği en yaygın icra türüdür. Borçluya bir ödeme emri gönderilir ve yedi gün içinde borcunu ödemesi veya itiraz etmesi istenir. Eğer borçlu itiraz etmezse, icra takibi kesinleşir ve alacaklı borçlunun malvarlığına haciz koyabilir.
Kambiyo Senetlerine Dayalı İcra: Çek, bono veya poliçe gibi kambiyo senetlerine dayanan alacakların tahsili için başvurulan hızlı bir icra türüdür. Borçluya yalnızca beş gün süre verilir. Borçlu, bu süre içinde itiraz etmezse, alacaklı takibi kesinleştirerek alacağını tahsil edebilir.
Kiracının Tahliyesi: Kira bedelini ödemeyen kiracının tahliyesi için başvurulan icra yoludur. Kiracıya bir ödeme emri gönderilir ve belirtilen süre içinde borcunu ödememesi durumunda tahliye işlemleri başlatılır.
Rehinli İcra
Rehinli icra, borçlunun rehinli malının satışını kapsar. Alacaklı, borçluya ait rehinli malın satışını talep edebilir ve bu süreç, icra mahkemesi aracılığıyla gerçekleştirilir. Rehinli malların satışı, borçlunun rızası olmaksızın yapılabilir. Bu durumda, alacaklı, rehne konu malın satışından elde edilen bedeli alacaklarını tahsil etmek için kullanır.
İcra çeşitleri, alacaklıların alacaklarını tahsil etme yollarını belirlerken, borçluların haklarını korumaya yönelik düzenlemeleri de içerir. İcra hukuku, alacaklıların haklarını güvence altına alırken, aynı zamanda borçluların da kötü niyetli davranışlarla süreci uzatmasını önleyerek adil bir çözüm sunar. Türkiye’deki icra çeşitleri, alacaklıların haklarını etkin bir şekilde korumak amacıyla düzenlenmiştir ve icra hukuku sisteminin temel taşlarından birini oluşturur.