Emlak Yöneticim

İHTİYATİ HACİZ MÜESSESESİ

 Dava ve takip prosedürlerinin uzun sürmesi ve bu prosedürler esnasında borçluların birtakım kötü niyetli davranışlarda bulunarak söz konusu dava veya takibin amacını ve dolayısıyla alacaklının alacağına kavuşması imkânını tehlikeye düşürme ihtimalleri sebebiyle alacaklıların alacığına kavuşmalarını temin etmeye olanak sağlayan geçici hukuki koruma yönetmeliklerine ihtiyaç duyulmuştur. İşbu yöntemlerden birisi de 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nda düzenlenen ihtiyati haciz müessesesidir.

  İhtiyati haciz müessesesi, borçluların borçlarını kendi rızaları ile ifa etmesi asıldır. Fakat günlük hayatta borçluların borçlarını zamanında ve tam olarak ödemekten kaçınmaları, kendilerine karşı başlatılan dava veya takibi sonuçsuz ve işlevsiz bırakmak amacıyla mallarını kaçırmaları veya üçüncü kişilere  devretmeleri söz konusu olabilmektedir. Bu gibi durumlarda alacaklılar alacaklarına kavuşmak için hukuki düzende kendilerine tanınan çarelere başvurmaktadırlar. İhtiyati haciz müessesesi de bu çarelerdendir. Hukuki niteliği bakımından ihtiyati haciz, daha çok takip hukuku içinde değerlendirilen bir geçici hukuki korumadır.

  İhtiyati haciz müessesesi sayesinde borçlunun kendi malvarlığı üzerinde tasarruf etme yetkisi kısıtlanarak iyi veya kötü niyetli olması fark etmeksizin alacaklısına zarar verme ihtimali ortadan kaldırılmış olur.

  İhtiyati tedbire nazaran daha dar kapsamlı olan ihtiyati haciz, yalnız para ve teminat alacaklarına ilişkin olabilmektedir. Bu kapsamda, kanun vadesi gelmiş ve vadesi gelmemiş para alacaklarına yönelik bir ayrıma gitmiştir. Vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş bir para borcunun alacaklısı, ihtiyati haciz yoluna başvurabilir. Vadesi gelmemiş bir borçtan bir borçtan dolayı ihtiyati haciz istenebilmesi ise ancak borçlunun muayyen bir yerleşim bulunmuyorsa veya taahhütlerinden kurtulmak maksadıyla mallarını gizlemeye, kaçırmaya veya kendisi kaçmaya hazırlanırsa yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa mümkündür. İhtiyati haciz yolunu kullanarak alacağını güvence altına almak isteyen alacaklı, dava açmadan veya takip başlatmadan önce mahkemeye başvurarak ihtiyati haciz yolunu kullanarak alacağını güvence altına almak isteyen alacaklı, dava açmadan veya takip başlatmadan önce mahkemeye başvurarak ihtiyati haciz talebinde bulunabileceği gibi, dava açtıktan ya da icra takibi başlattıktan sonra da ihtiyati haciz kurumunu işletebilir.