PİET MONDRİAN
Piet Mondrian Kimdir?
Piet Mondrian, 7 Mart 1872’de Hollanda’nın Amersfoort şehrinde doğmuştur. Müzik eğitimi almasına rağmen resim sanatına olan ilgisiyle sanat dünyasına adım atmıştır. İlerleyen yıllarda Paris’e taşınarak, sanatını geliştirmeye ve modern sanatın izini sürmeye karar vermiştir. “De Stijl” veya “Neoplastisizm” olarak bilinen akımın öncüsü olan Mondrian, eserlerinde düz çizgiler ve temel renklerle soyut bir düzen oluşturarak sanat dünyasına yeni bir soluk getirmiştir.
Gerçek adı Pieter Cornelis Mondrian olan sanatçı, İleriki yıllarda adını Piet Mondrian olarak değiştiren sanatçı, 20. yüzyılın önemli ressamları arasında sayılıyor. Yeni akımlar yaratan sanatçı, moda, endüstriyel tasarım, dekorasyon, ev eşyaları ve bilgisayar programcılarına ilham kaynağı olması ile tanınıyor. “Gerçeğe mümkün olduğu kadar yakınlaşmak istiyorum. Bu yüzden her şeyi soyutluyorum böylece objelerin temellerine ulaşıyorum.” Piet Mondrian 1911’de Paris’te Braque ve Picasso’nun kübizm eserleri ile tanıştı ve deneysel eserler üretti. Kendi tarzını oluşturan Mondrian, üç boyutlu tablolar yerine, resmettiğini konuyu iki boyut içinde tuvale aktardı. Genelde sadece üç renk kullanarak eser ortaya koyduğu bilinir. Dümdüz çizgilerden oluşan eserlerinde asla cetvel kullanmayan sanatçı, çabucak resmedilmiş hissi verdiği tablolarının her biri üzerinde aslında aylarca çalıştı. Fransa’nın ünlü moda tasarımcısı Yves Saint Laurent, 1965 koleksiyonu için Mondrian’ın “renk blokları” tablosundan ilham alarak sade formlu altı elbise yarattı. Sanat Anlayışı
Mondrian’ın sanat anlayışı, düz çizgilerin, geometrik formların ve temel renklerin soyut dünyasına dayanır. Eserlerinde yatay ve dikey çizgiler, düzen ve denge arasında bir uyum yakalar. Beyaz zemin üzerine yerleştirilen kırmızı, mavi ve sarı renkler, izleyicilerin ruhunda derin bir etki bırakır. “Kompozisyon 2, Kırmızı, Mavi ve Sarı”,sıralamasıyla Piet Mondrian’ın soyutlama sanatının en ikonik örneklerinden biri olarak kabul edilir. 1930 yılında tamamlanmış olan bu tablo, Mondrian’ın neoplastisizminin en güzel temsilcilerinden biridir. Tabloda yer alan temel renkler olan kırmızı, mavi ve sarı, düz çizgilerle ve geometrik şekillerle uyumlu bir dansa dönüşür. Renklerin ve çizgilerin belirli bir ritmik düzen içinde kullanıldığı eserde, denge ve hareketin uyum içinde olduğu görülür. Mondrian, bu eserinde soyutlama sanatının özüne ulaşırken, temel formların gücünü vurgulayarak soyut sanatın zirvesine çıkar. Doğanın soyut ifadesini arayan Mondrian, resimlerindeki sade ve matematiksel düzenlemelerle evrensel bir dili temsil eder.
Bu eser, sanatçının ünlü tablolarından biri. Tuval oldukça küçük ve sadece en basit renkler kullanılmış; mavi, sarı, beyaz ve gri. Kompozisyon, dikey ve yatay çizgilerle tanımlanan doğrusal formlar, kareler ve dikdörtgenlerle oluşturulmuş. Daha sonraki eserleri ise siyah ve beyazın renk sayılmadığı, bu sebeple sadece kırmızı, mavi ve sarı rengi ile düz çizgilerin kullanıldığı, yatay ve dikey çizgilerin arasında denge oluşturan “neoplastisizm” akımında oluşturuldu. Bu eserlerde yatay çizgiler dişiliği ve dünyevi kaliteleri, dikeyler ise erkekliği ve ruhaniliği simgeliyor.