Renk Körlüğü Nedir?
Renk Körlüğü Nedir?
Görme; retina adı verilen gözün damar sinir tabakasındaki görme hücreleriyle gerçekleşen, nesnelerin renklerini ve şekillerini ayırt etmeyi sağlayan fizyolojik bir süreçtir.
Renkleri görebilmek için, görme hücrelerinin üzerindeki renk moleküllerinin uyarılması gerekir. Bu uyarılmalar, renklerin tonlarına göre yoğun ya da hafif şekilde gerçekleşebilir. Kişilerin görme merkezinde belli bir renge ait pigment molekülünün yeteri kadar ya da hiç renk körlüğüne yol açabilir.
Renk körlüğü, bir ya da birden fazla renk konisi hücresi bulunmadığında, çalışmadığında ya da normalden daha farklı bir renk algılandığı durumlarda meydana gelebilir. Kişilerde üç koni hücresinin hiçbiri olmadığında “tam renk körlüğü” oluşur. Üç koni hücresinin tümü mevcut olsa da bir koni hücresi doğru çalışmadığında da “kısmi renk körlüğü” oluşur. Bu durumda renkler görülür ancak normalden farklı algılanır.
Renk körlüğü, aynı rengin tonlarını ayırt edememek şeklinde hafif seyredebileceği gibi birbirinden farklı renkleri ayıramayacak kadar şiddetli şekilde de görülebilir. Renk körlüğü çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
• Protanopi; kırmızı renge karşı duyarsızlığı içerir.
• Deuteranopi; yeşil renge karşı duyarsızlığı içerir.
• Tritanopya; mor, mavi ve sarı renge karşı duyarsızlığı içerir.
• Akromatopsi; yalnızca siyah ve beyaz renk algısına sahip kişileri tanımlar. Bu kişiler etrafındaki her şeyi gri görür.
Yoğun olmayan renklerde yaşanan ayırt etme güçlüğü, renk körlüğünün en açık belirtisi olabilir. Bazı durumlarda tüm tonların griye yakın olması da renk körlüğünden şüphe duyulmasına yol açar. Ancak kişi renkleri zamanla öğrenebilir ve renkleri ayırt etmekle ilgili güçlük çekiyorsa bunun farkına ileri yaşlarda varabilir. Kişinin kendi kendini değerlendirirken, dönemsel etkilerle karşılaşabilir ve kesin yargıya ulaşması güç olabilir, bu yüzden en net sonucu renk körlüğü testi ve yapılan ek muayeneler verecektir.
Renk körlüğü testlerinin sağlık kuruluşlarında uzman hekimler tarafından yapılması, kesin tanı konulmasına yardımcı olur.
Renk Körlüğü Belirtileri Nelerdir?
• Kırmızı, sarı, kahverengi, turuncu ve yeşil renkleri arasındaki farkı ayırt edememek
• Renklerin normale kıyasla daha mat şekilde görülmesi
• Mor tonlarının ayırt edilmesinde zorlanma
• Kırmızı ve siyah rengini birbirine karıştırma
Renk körlüğünün belirli bir tedavi yöntemi yoktur. Renk körlüğü tedavisinde kişilerin benzer renkleri ayırt etmesine yardımcı olabilecek kontakt lensler ya da özel gözlükler kullanılabilir. Renk körlüğü tedavisinde yapılacaklar şu şekilde sıralanabilir:
• Hastalar karışıklığa sebep olabilecek durumlara ve renklere karşı önceden uyarılabilir.
• Belirsiz renkler dışındaki faktörlere alıştırma ve uyum sağlama konusunda çalışılabilir.