Tacir ve Tacir Sıfatının Sonuçları
Tacir ve Tacir Sıfatının Sonuçları
1. Tacir Kavramı:
Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) göre tacir, bir ticari işletmeyi kısmen veya tamamen kendi adına işleten kişidir (TTK m.12). Tacir sıfatı;
• Gerçek kişiler (ticari işletmeyi kendi adına işletenler),
• Tüzel kişiler (ticaret şirketleri, kooperatifler gibi),
• Tacir gibi sorumlu olanlar (fiilen ticari faaliyette bulunanlar veya ihtiyari tescil yaptıranlar) için geçerlidir.
2. Tacir Sıfatının Kazanılması:
Tacir sıfatı, gerçek kişiler için işletmenin faaliyete başlamasıyla, tüzel kişiler için ise tüzel kişilik kazanmalarıyla doğar. Ticaret siciline tescil zorunlu değildir; fiili faaliyet yeterlidir.
3. Tacir Sıfatının Sonuçları:
Tacir sıfatı, kişilere önemli haklar ve yükümlülükler getirir:
• Ticaret Unvanı Kullanma Zorunluluğu: Tacirler, ticari faaliyetlerinde ticaret unvanı kullanmak ve bunu ticaret siciline tescil ettirmek zorundadır.
• Ticari Defter Tutma Yükümlülüğü: Tacirler, işletmelerine ait faaliyetleri kayıt altına almak için yasal defterleri tutmak zorundadır. Bu defterler, gerektiğinde delil olarak kullanılabilir.
• Basiretli İş Adamı Gibi Davranma: Tacirler, ticari faaliyetlerinde özenli ve dikkatli davranmakla yükümlüdür (TTK m.18/2). Bu yükümlülük, tacirden profesyonel davranış bekler.
• Ticari İş Karinesi: Tacirlerin yaptığı işlemler, aksi ispat edilmedikçe ticari iş sayılır (TTK m.19).
• İflasa Tabi Olma: Tacirler, borçlarını ödeyemediği takdirde iflas hükümlerine tabidir ve alacaklılar iflas yoluyla alacaklarını tahsil edebilir.
• Fatura ve Belgeleri Düzenleme Zorunluluğu: Tacirler, yaptıkları ticari işlemler sonucunda fatura, irsaliye gibi belgeleri düzenlemek ve karşı tarafa vermek zorundadır.
• Haksız Rekabet Yasağı: Tacirler, ticari faaliyetlerinde dürüstlük kuralına uymak ve haksız rekabetten kaçınmak zorundadır.
4. Tacir Sıfatının Kaybı:
Tacir sıfatı, ticari işletmenin faaliyetinin sona ermesi veya tüzel kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Ancak tacirliğe bağlı bazı sorumluluklar, sona ermeden sonra da bir süre devam edebilir
Tacir sıfatı, kişilere hukuki statü kazandırarak ticaret hayatını düzenlemeyi amaçlar. Tacirler, haklarının yanı sıra belirli yükümlülükleri yerine getirmekle sorumludur. Bu düzenlemeler, ticari faaliyetlerin şeffaf, güvenilir ve sürdürülebilir bir şekilde yürütülmesini sağlar.