Teknoloji Bağımlılığı
Bağımlılık Nedir?
Bağımlılık kişinin yaptığı bir eyleme veya kullandığı bir maddeye kontrolsüzce devam etmesi ve onsuz yaşamını sürdürememesi durumu olarak tanımlanabilir. Bu kullanım ve davranış kişinin yaşamının büyük bir bölümünü kapsar.
İnsanlar birçok şeye bağımlı olabilir. Bunlar arasında sigara, alkol, uyuşturucular, internet, bilgisayar oyunları, alışveriş, kumar, başka insanlar, yemek sayılabilir. Bağımlılık yavaş yavaş, sinsice gelişir. Kişi genelde bağımlı olduğunun farkına varmaz.
Bağımlılıkta kişi yaptığı eylemlerin, kendisine yıkıcı etkiler gösterdiğini bildiği halde, yapmayı durduramaz. Bu eylemler sadece kişinin kendisi için değil ailesi ve sosyal çevresi içinde hayatı yaşanmaz hale getirebilir.
Özellikle pandemi nedeniyle iş, eğitim, sosyalleşme gibi hayatın tüm alanlarının evden devam etmek zorunda olduğu bu dönemde teknoloji ve dijital platformların yaşamın vazgeçilmez parçaları haline geldi. Teknolojinin insan hayatına sağladığı sayısız yarar var. Ancak kişinin teknolojiyi ölçüsüz ve sınırsız kullanması çok önemli sorunlara yol açabilir.
Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri
Teknoloji bağımlılığının başladığını ya da başlamak üzere olduğunu aşağıdaki davranışlardan anlayabiliriz:
• Teknoloji (bilgisayar/tablet/telefon/internet/ sanal oyun) başında harcanan vaktin giderek artması
• Teknolojiden uzak kalınca huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması
• Ruhsal, sosyal, adli ya da bedensel bir sorun oluşturmasına rağmen teknolojinin kullanılmaya devam edilmesi
• Teknoloji başında geçirilen vakitle ilgili kontrolün kaybedilmesi
• Planlanandan daha fazla teknoloji karşısında kalınması
• Zamanının büyük çoğunluğunun fiilen ya da zihnen teknolojiyle geçirilmesi
• Teknolojinin, sorumlulukların (iş, okul, aile, bireysel temizlik gibi) yerine getirilmesine engel olması
Teknoloji Bağımlılığı Neleri İçerir?
• Televizyon
• Telefon
• Tablet
• Bilgisayar oyunları
• Oyun konsolları
• İnternet
• Sosyal medya
Adım Adım Teknoloji Bağımlılığı
1.Adım:Deneysel Kullanım. Kişi herhangi bir şekilde bir site, bir oyun, bir uygulama vb. duyar ve onu merak eder. Bu merakını gidermek için o siteye girer, o oyunu oynar veya o uygulamayı kullanır. Birinci adım problem teşkil etmez. Denenmiş, bitmiştir.
2.Adım: Sosyal Kullanım. Kişinin çevresinde belli bir oyunu oynayan, belli bir siteye giren ya da belli bir uygulamayı devamlı ve düzenli kullanan bir arkadaş grubu varsa o gruba girmek için ya da o grupta kalmak için kendisi de o siteye girer, o oyunu oynar, o uygulamayı kullanır. Çünkü bunun dışında bir davranışta bulunursa içinde bulunduğu grubun gündeminin dışında kalacaktır.
3. Adım: Amaca Dönük Kullanım. Bu amaçların birincisi zevk almak, diğeri problemlerden kaçmaktır. Kısa vadede çözüm gibi gözükse de uzun vadede çözülmeyen problemler varlığını devam ettirmekte, çoğu zaman da olduğu gibi kalmayıp büyümektedir.
4.Adım: Bağımlı Kullanım. Bu adıma gelindiğinde kişinin artık kullanmak için herhangi bir sebebe ihtiyacı yoktur. Merak etsin etmesin, sosyal çevresi bağımlı olsun olmasın, hayatında problemler olsun olmasın kişi artık bağımlısı olduğu teknoloji aracını kullanacaktır. Merak edecek bir şey yoksa arayıp bulacak, sosyal çevresinde kullanıcı yoksa kullanıcılardan oluşan bir sosyal çevre edinecek, bütün vaktini kullanımla dolduracağı için canı sıkılmayacaktır.