Ticaret Hukuku Alt Dalları
Ticaret Hukuku Alt Dalları
Ticaret hukuku, ticari işletmelerin faaliyetlerini ve ticari ilişkileri düzenleyen özel hukuk dalıdır. Ticaret hukuku, geniş bir yelpazeyi kapsadığı için çeşitli alt dallara ayrılmıştır. Bu makalede, ticaret hukukunun temel alt dalları açıklanacaktır.
1. Ticari İşletme Hukuku
Ticari işletme hukuku, ticari işletmelerin kuruluşu, devri, birleşmesi, bölünmesi ve faaliyetlerini düzenler. Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) göre, bir işletmenin ticari işletme sayılabilmesi için esnaf işletmesinden daha büyük bir yapıya sahip olması ve kazanç sağlama amacı güderek faaliyette bulunması gerekir. Ticari işletme rehni, ticaret siciline kayıt ve haksız rekabet gibi konular bu dal kapsamında ele alınır.
2. Şirketler Hukuku
Şirketler hukuku, ticari şirketlerin kuruluşunu, türlerini, yönetimini, birleşmelerini ve sona ermelerini düzenler. Türk Ticaret Kanunu’nda şirketler şu şekilde sınıflandırılmıştır:
• Adi Şirket (Borçlar Kanunu kapsamında)
• Ticaret Şirketleri:
• Şahıs Şirketleri: Kolektif şirket, komandit şirket
• Sermaye Şirketleri: Anonim şirket, limited şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket
Şirketlerin iç işleyişi, hak ve yükümlülükleri, ortaklık ilişkileri ve tasfiye süreçleri şirketler hukukunun temel konuları arasında yer alır.
3. Kıymetli Evrak Hukuku
Kıymetli evrak hukuku, ekonomik değeri temsil eden ve alacak hakkını içeren senetlere ilişkin kuralları düzenler. Kıymetli evrakın en önemli özelliği, senedin devriyle birlikte hakkın da devredilmesidir. Türk hukukunda başlıca kıymetli evrak türleri şunlardır:
• Poliçe
• Bono (Emre Muharrer Senet)
• Çek
Bu belgelerin düzenlenmesi, devri, ödenmesi ve ilgili hukuki işlemler kıymetli evrak hukuku kapsamında incelenir.
4. Taşıma Hukuku
Taşıma hukuku, eşya ve yolcu taşımacılığını düzenler. Kara, hava, deniz ve demiryolu taşımacılığı gibi farklı taşıma türlerine ilişkin kurallar bu dalın konusudur. Taşıma sözleşmeleri, taşıyıcının ve göndericinin hak ve yükümlülükleri, taşıma sırasında oluşan zararlar ve sorumluluk esasları taşıma hukukunun kapsamındadır.
5. Sigorta Hukuku
Sigorta hukuku, sigorta sözleşmelerine ve sigorta faaliyetlerine ilişkin kuralları düzenler. Sigorta sözleşmeleri, sigorta türleri (mal sigortası, can sigortası, sorumluluk sigortası vb.), sigorta tazminatı ve sigortacının sorumluluğu bu hukuk dalında ele alınır. Sigorta faaliyetlerini düzenleyen yasal çerçeve, hem bireylerin hem de şirketlerin risklerini güvence altına almayı amaçlar.
6. Deniz Ticareti Hukuku
Deniz ticareti hukuku, deniz taşımacılığı ve deniz ticaretiyle ilgili konuları düzenler. Gemilerin kaydı, bayrak çekme hakkı, deniz taşıma sözleşmeleri, gemi alım-satımı, deniz kazaları, kaptanın yetkileri ve sorumlulukları gibi konular bu dalda incelenir. Deniz hukuku, uluslararası düzenlemelerle uyumlu şekilde gelişmiştir.
7. Fikri Mülkiyet Hukuku
Fikri mülkiyet hukuku, sınai haklar ve telif hakları gibi hakları koruma altına alır. Markalar, patentler, tasarımlar, coğrafi işaretler ve ticari sırlar bu kapsamda değerlendirilir. Ticari faaliyetlerde fikri hakların korunması, rekabet avantajı sağlamak açısından önem taşır.
Ticaret hukuku, ticari hayatın düzenli işleyişini sağlamak için kapsamlı ve detaylı bir hukuki çerçeve sunar. Ticaret hukuku alt dalları, ticaretin farklı boyutlarını ele alarak hem bireylerin hem de şirketlerin haklarını ve yükümlülüklerini güvence altına alır. Her bir alt dal, ticari ilişkilerde adalet ve güveni tesis etmeye yönelik kurallar içerir.
