Ticaret Hukuku Nedir?
TİCARET HUKUKU NEDİR?
Ticaret Hukuku, ticari faaliyetlerde bulunan bireyler ve işletmeler arasındaki ilişkileri ve uygulanacak kuralları düzenleyen geniş bir hukuk alanıdır. Bu alanda faaliyet gösteren aktörler, ticari etkinliklerini gerçekleştiren tacirler olarak adlandırılır. Türk Ticaret Kanunu (TTK, Kanun), 13.01.2011 tarihinde yürürlüğe girdikten sonra, ticari işletme ve tacir kavramları üzerine yoğunlaşarak yapılandırılmıştır. Ticari işletmenin tanımı ve unsurları, TTK madde 11/1 madde kapsamında düzenlenmiştir. Bir işletmenin ticari nitelik kazanabilmesi için, esnaf işletmesi düzeyinin üzerinde gelir elde etme hedefi olmalı, işletmenin sürekliliği ve bağımsızlığı bulunmalıdır. Eğer bir kişi başka bir işletmede çalışıyor veya başkasına destek sağlıyorsa ya da işletmeyi taciri adına yönetiyorsa, o kişi tacir kabul edilmez. Tacir kavramı, TTK madde 12/1 madde içeriğinde açıklanmaktadır. Buna göre, kendi adına ve kısmen dahi olsa ticari işletme işleten kişilere tacir denir.
Ticaret Hukuku Nasıl Ortaya Çıktı?
Ticaret Hukuku, katı bir hukuk disiplini olmaktan ziyade, adet ve örfiyat hukukuna dayalı olarak evrim geçirmiştir. Ticaret ve tacirlerin (burjuvazinin) altın dönemlerinde, loncalar şeklinde örgütlenmiş, özelleşmiş gruplara özgü yeni bir hukuk alanı olarak zuhur etmiştir. Bu hukuk dalı, “tacirlerin hukuku” şeklinde de anılır.
20. yüzyılın başında ortaya çıkan modern anlayışa göre, ticari etkinlikler artık bireysel düzeyden çıkarak daha büyük hacimli ve küreselleşen bir yapıya bürünmüştür. Bu yapıda, “ticari işletme” kavramı çeşitli unsurların bir araya gelerek oluşturduğu bir organizasyon olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Bu nedenle, günümüz Türk Ticaret Kanunu ticari işletmeleri temel alarak düzenlenmiştir. Kanun’da yer alan “tacir“, “ticari iş“, “ticari hüküm” ve “ticari dava” gibi kavramların oluşum süreci, “ticari işletme” faktörüne bağlıdır.
Ticaret Hukuku Neden Gereklidir, Ne İşe Yarar?
Ticaret Hukuku, tüccarların ve işletmelerin haklarını yasal çerçevede koruyarak, alıcılar ve satıcılar arasında güvenli ve düzenli ticari ilişkilerin sürdürülmesine yardımcı olur. Ticaret Hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlar, ticari uyuşmazlıkların ve anlaşmazlıkların çözümünde önemli bir rol oynarlar. Globalleşen Dünya’da Ticaret Hukuku, uluslararası ticaret ilişkilerinde de etkili bir şekilde uygulanarak, sağlıklı ticari ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlar.
Ticaret Hukuku Türleri Nelerdir?
Ticaret Hukuku, kanunumuzda altı ana kategoriye ayrılmıştır: Ticari İşletme Hukuku, Şirketler Hukuku, Kıymetli Evrak Hukuku, Taşıma Hukuku, Deniz Ticareti Hukuku ve Sigorta Hukuku.
● Şirketler Hukuku, şirketlerle ilgilidir. Şirket, en az iki kişi tarafından, mal ve emekleri bir sözleşme ile birleştirerek oluşturulan bir ortaklık şeklidir. Türk Ticaret Kanunu’nda beş şirket türü tanımlanmıştır: kolektif, komandit, limited, kooperatif ve anonim şirketler. Şirketler Hukuku, bu tür şirketlerin kuruluşu, işleyişi ve sona erme süreçlerini düzenleyen hukuki kurallar bütünüdür. Şirketler Hukuku, TTK’nın 124 ile 644. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
● Kıymetli Evrak Hukuku, senede bağlı hakların düzenlendiği ve senetsiz olarak hak iddia edilemeyen veya devredilemeyen belgeleri ele alan bir hukuk dalıdır. Kıymetli evraklar, içerdikleri hakları temsil ederek kendilerine değer kazandıran belgelerdir.
● Taşıma Hukuku, eşya ve yolcu taşıma faaliyetlerini düzenleyen bir hukuk alanıdır.
● Deniz Ticareti Hukuku, deniz üzerinde gerçekleştirilen ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. Bu alanda, gemi, gemi sicili, gemi ipoteği, donatan, navlun sözleşmeleri, müşterek avarya, çatma, kurtarma ve yardım, gemi alacak hakları gibi başlıklar ele alınır.
● Sigorta Hukuku, sigortacının, prim karşılığında, kişinin para ile değerlendirilebilir menfaatini tehlikeye karşı korumayı ve belirli rizikoların gerçekleşmesi durumunda tazmin etmeyi ya da bir ya da birden fazla kişinin hayat süreleriyle ilişkili olarak ya da hayatlarında meydana gelebilecek rizikolardan korunmayı ve zor durumda kalmamayı amaçlayan sözleşmeler ve bu sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükleri inceleyen Ticaret Hukuku’nun bir alt dalıdır.
