Uyap Ne İşe Yarar?
Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), yargı teşkilatı işleyişinin süratli, ekonomik ve etkin bir şekilde gerçekleşmesi amacıyla, e-devlet uygulamalarının Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile birlikte diğer kamu kurum ve kuruluşlarının da entegre edilmesiyle oluşturulmuş bir sistemdir. Sisteme güvenlik gerekçesiyle kısıtlı bir çalışma alanı tanınması, bu konuda eğitim, uygulama, akademik ve diğer çalışmaların yapılmasını zorlaştırmaktadır. Buna binaen çalışmamızda, Adalet Meslek Yüksekokullarında okutulan UYAP Uygulamaları dersinde kullanılan materyaller yönünden çalışmaların taraması (tez, makale, bildiri, kitap, yazılı ve sözlü dokümanlar vb.) yapılarak, bu konuya verilen önem ortaya konmaya ve uygulayıcılara yol göstermeye çalışılmaktadır.
UYAP Bilişim Sistemi, günümüzün gerekli tüm teknolojik gelişmelerini kullanarak, Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatının, bağlı ve ilgili kuruluşlarının, adli ve idari tüm yargı ve yargı destek birimlerinin donanım ve yazılım olarak iç otomasyonunu ve benzer şekilde bilgi otomasyonu sistemlerini kurmuş kamu kurum ve kuruluşları ile dış birim entegrasyonunu sağlayan bir bilişim sistemidir.
UYAP Bilişim Sistemi’nin tam entegrasyonu ve merkezi elektronik ortamda tutulan arşivi sayesinde, doğru ve tutarlı bilgi, mevzuatın tanıdığı yetkiler çerçevesinde başta hâkim ve savcılar ile yargı personeli olmak üzere tüm kullanıcıların paylaşımına açılmıştır. Kullanıcılar bu bilgilere ihtiyaç duyduklarında hızlı ve kolayca ulaşabilmekte, keza yargı birimleri de aralarında her türlü bilgi ve belge alışverişini elektronik ortamda ve anlık denebilecek kısa sürelerde gerçekleştirmektedir. UYAP’ta bilgi ve belgelerin son hali, değişmez ve güvenli bir şekilde veri tabanında saklanmakta, yetkisiz erişimlere izin verilmemektedir.
UYAP Bilişim Sistemi kapsamında, bilgi ve belge alışverişini elektronik ortama taşımak için diğer kurum ve kuruluşların bilgi sistemleriyle entegrasyonlar gerçekleştirilmiştir. Bu sayede idarî ve yargısal süreçte mükerrer yapılan işlemlerle gereksiz uygulamalar, ara süreçleri ortadan kaldırmakta, sürat ve kolaylıklar sağlayarak iş yoğunluğunu azaltmakta ve personel açığından kaynaklanan sıkıntıları en aza indirmekte, posta ve kırtasiye gibi masraflardan tasarruf sağlamaktadır. Elektronik ortamda haberleşme sayesinde haftalar süren yazışmalar bir iki saniyede yapılabilmektedir. Bilişim teknolojileri sayesinde adli birimlerin performansının ölçümü, kaynakların etkin dağıtımı yapılabilmekte, elektronik dosyalama sayesinde adli bilgi ve belgeler güvenli ortamda saklanabilmektedir.
UYAP Bilişim Sistemi; yargı birimlerinin ve Adalet Bakanlığı taşra teşkilatında bulunan tüm birimlerinin yargı ve yargı destek faaliyetlerinin hızlı ve etkin bir şekilde otomasyona geçirilmesini amaçlamaktadır.
UYAP uygulamalarının gelişimi temel olarak iki faza ayrılabilir. Bunlar UYAP-I ve UYAP-II projeleridir.
UYAP-I : Adalet Bakanlığı Merkez Teşkilât ve bağlı birimlerinin yargı ve yargı destek faaliyetlerinin hızlı ve etkin bir şekilde otomasyona geçirilmesini amaçlamıştır. Bu kapsamda çeşitli alt sistemlerden oluşan proje Oracle Forms’ta gerçekleşmiş ve 2001 yılında devreye alınmıştır.
UYAP-II : Taşra teşkilatında bulunan tüm birimlerin yargı ve yargı destek faaliyetlerinin hızlı ve etkin bir şekilde otomasyona geçirilmesini amaçlamıştır. Proje taşra teşkilatımızın gereksinimi doğrultusunda belli aşamalara bölünmüş ve bu aşamalara göre harf bazında isimlendirilmiştir. İlk gerçekleştirme yılı 2004’tür. Yaygınlaştırma işlemleri 2006 yılında tamamlanmıştır.
