Haksız İşgal Tazminatı Davası

Haksız işgal tazminatı eski tabirle ecrimisil davası, taşınır veya taşınmaz bir malın haklı neden olmaksızın işgal eden kişiden (şagil) tazminat talep edilmesi amacıyla açılan bir davadır. Uygulamada sık görülen örnek, miras kalan taşınmazın paydaşlardan birisi tarafından diğer paydaşların rızası alınmaksızın kullanılmasıdır.

Kanuni Dayanak ve Emsal Karar

TMK md.995/1: ‘’ İyiniyetli olmayan zilyet, geri vermekle yükümlü olduğu şeyi haksız alıkoymuş olması yüzünden hak sahibine verdiği zararlar ve elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği ürünler karşılığında tazminat ödemek zorundadır.’’

Haksız İşgalin Bildirilmesi ve Emsal Karar

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi’nin 2017/4311 E. ve 2018/3085 K. sayılı kararı: ‘’Kanunun öngördüğü ortak mülkiyet kuralları doğrultusunda bir paydaş intifadan men edilmedikçe, diğer paydaşlara ecrimisil ödemekle yükümlü tutulamaz. İntifadan men edilme halinin varlığının kabulü için, ortak yeri işgal edip tekeline alan paydaşa, diğer paydaşların kendi paylarından yararlanma isteklerini bildirmiş olmaları gerekir. Paydaşlar arasında ecrimisil isteme hakkı ancak böyle bir bildirimden sonraki dönem için doğar ve buna karşın şagil ortak yerdeki haksız işgale son vermiş ise hakkında istenecek ecrimisilin başlangıcı bu bildirim (uyarı) tarihine göre belirlenir.’’

Davanın açılması için haksız işgalin bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak haksız işgale ilişkin işgal eden kişiye yazılı bildirimde bulunulması halinde, işgal eden kişi ihtarnamenin tebliğ edildiği tarihten itibaren haksız işgal tazminatı ve temerrüde düşmesi sebebiyle işleyecek faizi ödemekle yükümlü hale gelecektir.

Dikkat edilmesi gereken bir husus ise Yargıtay kararından yapılan alıntıda görüleceği üzere işgal eden kişi, haksız işgali bildirmeyen paydaşa haksız işgal tazminatı ödemekle yükümlü tutulamaz.

Davayı Kim Açabilir, Zamanaşımı ve Dava Şartları

Haksız işgal tazminatı davasını haksız bir şekilde işgale uğrayan taşınır veya taşınmaz üzerinde hak sahibi olan kişi açabilir. Haksız işgal tazminatına ilişkin 5 (beş) yıllık zamanaşımı süresi mevcuttur. Tazminatın muaccel olduğu tarih üzerinden 5 (beş) yıl geçmiş olan tazminatlar talep edilemez.

1)Taşınır veya taşınmaz mal haklı neden olmaksızın işgal edilmelidir.

2)İşgal eden kötü niyetli olmalıdır.

3)İşgal nedeniyle zarar meydana gelmelidir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Haksız işgal tazminatı davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Yetkili mahkeme, davalının yerleşim yeri ve taşınmazın işgali dolayısıyla zarar meydana gelmesi halinde taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.