Suça Yardım Etme
Yusuf Kansu tarafından gönderildi.
Bir suçun işlenmesinde faile yardım edilmesi şeklinde suça iştirak edilmesine suça yardım denir. Suçun işlenmesinde faile, maddi ve manevi olarak yardım edilebilir. Toplumda suça yardım kavramı genel olarak yardım ve yataklık olarak bilinmektedir. 765 sayılı mülga ceza kanunu ve 5237 sayılı TCK’da yardım ve yataklık terimi yerine suça yardım etme terimi kullanılmıştır.
Yasal Düzenleme ve Emsal Karar
Suça yardım TCK md.39’da düzenlenmiştir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2022/214 E. ve 2023/128 K. sayılı kararı: ‘’Uyuşmazlık; sanık ...’ın, inceleme dışı sanık ... Tatar’ın maktul ...’a yönelik kasten öldürme suçuna iştirakinin TCK’nın 37. maddesi kapsamında müşterek faillik mi yoksa TCK’nın 39. maddesi kapsamında yardım eden niteliğinde mi olduğunun belirlenmesine ilişkindir. Müşterek faillikte birlikte suç işleme kararının yanı sıra, fiil üzerinde müşterek hakimiyet kurulduğu için her bir suç ortağı fail statüsündedir. Suça yardım etme, suç tipinin gerçekleştirilmesini mümkün kılan, kolaylaştıran, yoğunlaştıran veya garantileyen fillerdir. Yardım eden, suçun icrası üzerine bizzat hakimiyet kurmaması nedeniyle müşterek failden ayrılır.’’
Maddi ve Manevi Yardım
Suçun işlenmesinde kullanılan araçların temin edilmesi ve suçun işlenmesinden önce veya işlenmesi sırasında yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırılması kapsamına alınabilecek eylemler, maddi anlamda suça yardımı oluşturur.
Suç işlemeye teşvik edilmesi, suç işleme kararının kuvvetlendirilmesi, fiilin işlenmesinden sonra yardımda bulunulacağı şeklinde vaat verilmesi ve suçun nasıl işleneceği konusunda yol gösterilmesi kapsamına alınabilecek eylemler ise manevi anlamda suça yardımı oluşturmaktadır.
Suça Yardım Etmenin Cezası
Suça yardım edenin cezası, failin işlediği suçun türüne göre değişmektedir. İşlenen suçun ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası gerektirmesi halinde 15 yıldan 20 yıla; müebbet hapis cezasını gerektirmesi hâlinde, 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası verilir. Diğer hâllerde cezanın yarısı indirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza 8 yılı geçemez.
Suça Yardım ve Azmettirme Arasındaki Fark
Suça yardım etmede, yardım eden maddi veya manevi destek veren konumundadır. Suça azmettirmede ise suç işleme düşüncesi olmayan kişiye suç işlemeye yönlendirme ve ikna etme durumu mevcuttur. Suça azmettirme halinde fail ile azmettiren kişi hakkında aynı cezaya hükmedilirken, suça yardımda kanundan alıntı yapıldığı üzere hükmedilen ceza üzerinden indirim uygulanır.
Suça Yardım ve Müşterek Fail Arasındaki Fark
Müşterek failde, birlikte suç işleme kararı ve birlikte suçun icra edilmesi durumu mevcut iken suça yardımda, yardım eden maddi veya manevi destek vermekte olup bizzat suçun icrasında hakimiyet kurmamaktadır.